Wirusowe zapalenie wątroby typu A - żółtaczka pokarmowa
W związku ze zwiększoną w ostatnim okresie liczbą zachorowań na WZW typu A w powiecie wąbrzeskim Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Wąbrzeźnie przypomina o zasadach profilaktyki zachorowań na żółtaczkę pokarmową, równocześnie przestrzegając przed zakupem żywności z nielegalnych źródeł, które nie są objęte nadzorem sanitarnym i mogą stanowić potencjalny czynnik powodujący zakażenie.
Wirusowe zapalenie wątroby typu A potocznie nazywane „żółtaczką pokarmową” jest chorobą o ostrym przebiegu, szczególnie ciężkim u osób dorosłych. U dzieci choroba przebiega bezobjawowo lub bardzo łagodnie. Do objawów tej choroby należą objawy grypopodobne (w pierwszym okresie) oraz objawy ze strony układu pokarmowego, np. odbijanie, zgaga, nudności, wzdęcia, uczucie wczesnej sytości, ciemny mocz, jak również żółtaczka (czyli zażółcenie skóry, białkówki oczu czy błon śluzowych). Choroba ma z reguły nagły początek i ciężki przebieg, wymagający hospitalizacji. Choroba szerzy się głównie przez brudne ręce oraz drogą kontaktów seksualnych. Do zakażenia może dojść podczas: spożycia zakażonej żywności lub wody, umycia rąk w skażonej wodzie. Okres od zakażenia się do wystąpienia pierwszych objawów może wynosić od 15 do 50 dni (średnio 30 dni). Osoba chora wydala duże ilości wirusa wraz z kałem nawet przez kilka tygodni, przy czym wydalanie wirusa może zacząć się od 2 do 3 tygodni przed wystąpieniem żółtaczki, a zatem w czasie gdy osoba ta wydaje się jeszcze zdrowa.
Pamiętaj, że:
- najbardziej narażone są osoby mające kontakt z nieczystościami (pracownicy oczyszczalni ścieków) oraz osoby wyjeżdżające do krajów rozwijających się,
- wystarczą dwie dawki szczepionki aby uodpornić się na całe życie,
- szczepionkę można zastosować również po kontakcie z osobą chorą.
W 2017 r. w Polsce kilkunastokrotnie wzrosła liczba zachorowań na wzw A. Na świecie zakażenia wzw A najczęściej występują na terenach o złym stanie sanitarnym, wśród osób nie przestrzegających higieny. W ostatnim okresie w Europie opisywane są zachorowania o charakterze ognisk wzw A, w obrębie których odnotowywane są również zachorowania mężczyzn mających kontakty seksualne z mężczyznami (MSM).
O szczepionce
Szczepionki przeciw wzw A zawierają inaktywowanego wirusa wzw A. Występują w postaci szczepionek pojedynczych lub skojarzonych – w jednym wkłuciu przeciw wzw A i wzw B. Szczepienia przeciw wzw A są zalecane szczególnie osobom wyjeżdżającym do krajów endemicznegowystępowania choroby, pracownikom służby zdrowia, żłobków, przedszkoli, pracującym w wojsku, pracownikom zatrudnionym przy produkcji i dystrybucji żywności, pracownikom oczyszczalni ścieków, obsługi urządzeń kanalizacyjnych i innych mających kontakt z nieczystościami, dzieciom w wieku przedszkolnym, szkolnym i młodzieży, które nie chorowały na wzw A, pacjentom z przewlekłymi chorobami wątroby, zakażonym HIV, mężczyznom utrzymującym stosunki z mężczyznami.
Szczepionki przeciw wzw A należą do szczepionek bezpiecznych, mogą powodować reakcje miejscowe, w tym ból i podrażnienie w miejscu wstrzyknięcia oraz ból głowy. Skuteczność szczepienia przeciw wzw A oceniana jest na poziomie 98-99%. Odporność po szczepieniu jest długotrwała, prawdopodobnie utrzymuje się całe życie.
Dlaczego warto szczepić się przeciw wzw A?
Szczepienie przeciw wzwA jest najlepszym sposobem zapobiegania zachorowaniom. Skuteczność szczepienia przeciw wzwA, po podaniu 2-ch zalecanych dawek, oceniana jest na poziomie 98%, utrzymuje się nie krócej niz 15 lat. Nawet zachowanie podstawowych zasad higieny nie zagwarantuje pełnej ochrony przed zachorowaniem. W przypadku wystąpienia objawy wzw A utrzymują sie od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy.
Kto i kiedy powinien zostać zaszczepiony przeciw wzw A?
Szczepienia przeciw wzw A są przeznaczone do stosowania wszystkim osobom nieszczepionym od 1 r.ż.
Szczepienia przeciw wzw A są zalecane szczególnie:
- dzieciom w wieku przedszkolnym, szkolnym i młodzieży, które nie chorowały na wzw A,
- pracownikom służby zdrowia, żłobków, przedszkoli, pracującym w wojsku,
- osobom planującym podróże do krajów rozwijających się i innych o wysokiej zapadalności na wzw A (turystom, wojskowym na misjach itp.),
- osobom zatrudnionym przy produkcji i dystrybucji żywności, obsłudze urządzeń kanalizacyjnych i innych mających kontakt z zanieczyszczeniami i odpadami komunalnymi,
- pacjentom z przewlekłymi chorobami wątroby zwłaszcza zakażonych wirusem wzw typu B i C,
- osobom z otoczenia chorych na wzw A,
- zakażonym HIV,
- osobom uzależnionym od narkotyków,
- mężczyznom mającym seks z mężczyznami,
- osobom chorym na hemofilię.
W przypadku planowanej podróży szczepionkę optymalnie należy podać przynajmniej 2 tyg. przed wyjazdem, ponieważ przeciwciała wykrywane są 12-15 dni po podaniu pierwszej dawki szczepionki.
Znane są wyniki badań, które wskazują, że zasadne jest szczepienie nawet bezpośrednio przed wyjazdem w podróż, ponieważ odporność pojawia się już po kilku–kilkunastu dniach po podaniu pojedynczej dawki szczepionki przeciw wzwA , jeszcze przed uzyskaniem dodatnich wyników poziomu przeciwciał.
- autor: Źródło: www.szczepienia.pzh.gov.pl, data: 2017-12-21
